Al lang verkeert het vakantietoerisme in de greep van het economisch denken en sociologisch onderzoek. Op deze website wordt een gebalanceerder inzicht aangehouden: de toeristen zelf en hun ontmoeting met hun vakantiebestemming. De toeristen nemen wat hen aangereikt wordt en gebruiken dit voor hun eigen doeleinden; het zijn deze doeleinden die ons het meest interesseren en meer dan 25 artikelen op deze website gaan daar nu juist over: het toerisme van de toeristen.

Onder het hoofdje "Toerisme" is een nieuw artikel van mij toegevoegd over Klimaatsverandering (Juli 2020).

In februari 2020 heb ik een nieuw artikel toegevoegd in de rubriek "Toerisme" getiteld "Fenomenologie en het Toerisme".

De beslissing

Alle rechten voorbehouden. De gehele of gedeeltelijke reproductie is verboden zonder de toestemming van Marinus C. Gisolf en zonder bronvermelding

De Beslissing

De toerist gaat met vakantie, omdat hij daar zin in heeft en daarmee komen we op het punt, dat het toerisme om de vrijwillige keuze van de toerist draait. Informatie voorziening is inherent aan het toerisme en om zijn vakantie keuze te maken heeft de toerist inderdaad een hoop informatie nodig. Op het moment, dat wij een duurzame toeristische ontwikkeling gaan betrekken bij het begrip vakantie, moet het duidelijk zijn, dat er aan het begin begonnen dient te worden en wel het moment dat de toerist aan de slag gaat zijn vakantie keuze te maken. Hieronder dus eerst een kleine uiteenzetting over de vakantie keuzes en bijbehorende informatie.

Het vaststellen van wat de toerist eigenlijk met zijn vakantie wil doen, is voor de mensen een ingewikkelde zaak en eentje van vele beslissingen. Allereerst moet hij zich afvragen waar hij eigenlijk naar toe wil, en wat voor soort vakantie hij wil hebben. In culinaire termen zou hij zich afvragen of hij op Fast Food, Haute Cuisine, Thai’se keuken of gewoon Oud-Hollandsch mikt. In vakantie termen wordt dat met andere woorden: een leuk strandje, dure safari, groepsreisje naar Azië of een weekendje op Texel? Gaat de toerist naar een bestemming op basis van onafhankelijke informatie bronnen, of op basis van de kleurrijke reisbrochures van deTour Operators? In hoeverre laat de toerist zich overhalen naar een zekere bestemming te gaan alleen op basis van de informatie van een reisorganisatie? We nemen hier aan, dat voordat een toerist zich tot een reisorganisatie wendt, hij al enigszins weet waar hij naar toe wil gaan en ook of dat op individuele wijze is of in groepsverband. Met andere woorden gaan we ervan uit, dat voor de keuze van de vakantiebestemming de reisbranche in het algemeen nog een kleine rol speelt, alhoewel het zeker het waard zou zijn hier onderzoek naar te verrichten.

De invloedrijkste keuze factoren voor een vakantie bestemming kunnen in twee groepen verdeeld worden.

Er zijn factoren die direct gekoppeld zijn aan de plaats van bestemming (de Belbronnen) en het verwachte belevingsproces aldaar. In hoeverre kiest een reiziger bewust voor een hele avontuurlijke of onvoorspelbare vakantie; reizen in een groep vanwege de gezelligheid of de veiligheid? Wil men op de ‘bonne-fooi’ reizen of een meer gestructureerde beleving? Voordat men op een vakantiekeuze uitkomt, heeft men eerst een zeker idee of een bepaalde verwachting, waarna de toerist beetje bij beetje een plaatje daar omheen bouwt, wat moet uitmonden in een duidelijk idee, waar hij naartoe wil en wat hij daar wil gaan doen – met andere woorden wordt de verwachting bijgesteld en verder ontwikkeld.

Dan zijn er de factoren die betrekking hebben op het thuisfront van de toerist: hoeveel hij besteden kan en hoeveel vakantiedagen hij heeft. Het kan ook voorkomen, dat iemand een vakantie boekt, omdat dit snel via internet kan, daar hij geen tijd heeft om zelf iets uit te zoeken. Naast deze overwegingen is er de factor van de voorbereiding van een reis, in hoeverre een toerist waarde aan informatie van tevoren hecht of hoe ver hij gaat om informatie binnen te halen via internet, televisie programma’s, kranten artikelen en dergelijke. Misschien speelt een speciale interesse of een hobby ook een rol bij de vakantie keuze. De reden, waarom hij eigenlijk met vakantie wil is ook al een punt. Wil hij geheel los breken van zijn dagelijkse sleur, of slechts een weekendje weg om te ‘shoppen’? Is het leven zo zwaar geworden, dat een wereldreis de enige uitweg lijkt, of wil men gewoon lekker gaan skiën? Wat hierbij ook nog een rol speelt is de algemene instelling van de toerist. Is hij idealistisch en wil onder andere gedurende zijn vakantie zich er zeker van stellen, dat arme mensen met zijn bezoek geholpen worden, of is hij meer ego-centrisch ingesteld en wil alleen zorgeloos bruin bakken? En uiteraard is er dan nog misschien wel het belangrijkste punt: met wie wil men met vakantie gaan?

Samenvattend kunnen we tot de volgende lijst komen met punten waarop de toerist zijn vakantiekeuze baseert:

Denkend aan de thuis omstandigheden (nog onafhankelijk van de bestemming, waar de toerist naar toe zou willen):

Economische overwegingen:

  1. Hoeveel geld te besteden
  2. Veel vooruit betalen of veel ter plekke
  3. Hoelang wordt de vakantie
  4. Hoeveel luxe wordt er verlangd (5 sterren of kamperen)

Adviezen of eigen interesse:

  1. Hoe afhankelijk van advies van familieleden, vrienden, kennisen en collega’s
  2. Hoeveel wordt er voor info op internet gesurft en worden reisgidsen en brochures gelezen
  3. Mogelijke specifieke thema’s, zoals vogels, orchideeën of wijnkennis

Sociale of idealistische overwegingen:

  • Met wie men wil reizen
  • Wil men individueel reizen of met een groep
  • Hoeveel wordt erom zekerheid en veiligheid gegeven
  • Hoe belangrijk zijn ecologische overwegingen en die aangaande duurzaamheid

Daarnaast zijn er de overwegingen betreffende de mogelijke bestemming en de Belbronnen zelf:

Gebaseerd of gewoontes en eigen referentie kaders (grondslagen voor de verwachting):

  • Geheel gestructureerd of volledig op de bonne fooi
  • Heel actief of alleen ontspannen
  • Alleen hoofd Belcal bronnen en/of veel nevenattracties
  • Veel gedeelde en toevallige bronnen (bijv. ‘backpacking’) of juist niet
  • Soort bestemming: stad of strand, natuur of pretpark
  • Verre continenten of niet te ver van huis
  • Interesse in plaatselijke bevolking en cultuur of niet
  • Idealistisch elementen inbegrepen (bijv. bewust armere sectoren van een bevolking willen helpen) of meer ego-centrisch (gewoon doen waar je zin in hebt en verder niets).

Wat de vakantie keuze betreft, spelen er dus een hele serie informatie bronnen een rol. We kunnen hierbij de feitelijke informatie noemen en ook de doel gerichte informatie. Daarnaast is er overigens het belangrijkste element bij zijn vakantie keuze: de gewoontes, ideeën en vooroordelen, die bij toeristen “automatisch” tot zekere vaste keuzes leiden (referenties kaders); niet alleen dat, de (toekomstige) toerist heeft de keuze in hoeverre hij zijn eigen wereldvisie laat meespreken en controle wil houden over wat zijn invloed op een Belbron of een bestemming in het algemeen zal zijn.

Twee soorten toeristen

Ziet de toerist zichzelf als iemand, die alleen maar een aantal dingen wil, zoals bruin worden op een strand, lekker eten of hoog niveau comfort, zonder er over na te denken, wat de invloed op het plaatselijke milieu zal zijn? Of ziet hij zichzelf als iemand, die een actieve inbreng wil hebben in de toeristische omgeving, die hij uitgezocht heeft?

De eerste groep hebben wij al eerder aangeduid met het ego-centrisch toerisme (ook wel de psychocentrische toeristen genoemd), terwijl het tweede geval de term idealistisch werd gegeven (of allocentrisch). Het concept ‘idealistisch’ is eigenlijk iets te nauw, want we hebben het in wezen over iedereen, die in zijn gedrag duidelijk maakt, dat hij zich van zijn positieve en negatieve invloed op een plaats bewust is en daar ook consequenties aan verbindt. Daarnaast zijn er toeristen, die nog een stap verder gaan en een bondgenoot willen zijn van een plaatselijke bevolking en plaatselijk toeristische projecten.

Wij kunnen een schaal op zetten met aan het linker uiterste de hele idealistische toeristen en aan de rechterkant de hele egocentrische toeristen. Dit heet de Toeristen Lifestyle schaal (TL-schaal, zie ook het artikel

http://www.tourismtheories.org/?cat=106&lang=nl

Deze wat grove tweedeling in ego-centrische en idealistische ingestelde toeristen speelt een grote rol, wanneer we de keuzevragen bekijken, die een toerist moet beantwoorden, voordat hij tot de uiteindelijke keuze van zijn vakantiebestemming komt. Wordt deze keuze alleen getoetst aan de eisen en verwachtingen van de vakantie (het ego-centrische geval) of toetst de toekomstige toerist zelf eerst een bestemming op duurzaamheids praktijken of milieubescherming?

Bij de lijst van keuzevragen kunnen we kijken naar de vraag of de toerist zoveel mogelijk in eigen land alles vooruit wil betalen (aan reisorganisaties doorgaans) of probeert men zoveel mogelijk op de bestemming zelf de zaken te voldoen aan plaatselijke agentschappen, hotels of dies meer zij. Het direct betalen op de bestemming aan infrastructuren (hotels, restaurants, etc.) of Belbronnen kan een extra steun vormen voor die plaatselijke projecten en daarmee in opzet duurzamer zijn.

Het niveau van comfort is een ander punt, waar de iets meer idealistische ingestelde toerist eerst even gaat nadenken en navragen om te zien hoe schadelijk het een en ander is. Hierbij valt op te merken, dat het een misverstand is, dat een ecologisch geheel verantwoord hotel (bijvoorbeeld) minder comfortabel zou zijn. Het feit, dat een kamer ruim is en een bed lekker, heeft niet direct met duurzaamheids overwegingen te maken. Het type zeep in de badkamer, hoe water verwarmd wordt en hoe vaak de lakens gewassen worden, hebben daar wèl mee te maken, als ook het chloor in het zwembad of de hoeveelheid sproeiwater in de fraaie tuinen.

Hoeveel tijd men bereid is op het internet rond te neuzen of uit andere bronnen informatie over mogelijke vakantie bestemmingen te halen, hangt van de tijd af die beschikbaar is. De meer idealistisch ingestelde persoon zal toch iets meer tijd hieraan moeten geven. De drukke zakenman die snel een vakantie geregeld wil zien, zal eerder naar een reisorganisatie lopen en daar alles voor hem laten regelen, zonder zich teveel om ecologische of andere duurzame zaken te bekommeren.

Wat de keuzevragen over de bestemming zelf betreft, zal de meer idealistisch ingestelde toerist bij het uitzoeken van Belbronnen veel meer achtergrond informatie natrekken over hoe schadelijk de activiteit kan zijn (bijvoorbeeld de vierwielige motorfietsen) en tot op welke hoogte zijn eigen aanwezigheid schaden kan berokkenen (aan natuurgebieden kunnen we dan denken).

Naast de overwegingen van het milieu moet men ook aan het socioculturele deel van het toerisme denken. Als een toerist alleen één strandbestemming uitzoekt (Torremolinos of Cancun) zal hij vermoedelijk rustig dromen over zijn ontspannen tijd aldaar, terwijl anderen zich zorgen zouden maken over hoe schadelijk de oorspronkelijke aanleg ervan geweest is of het geval, dat een plaatselijke bevolking misschien meer na- dan voordelen ervan ondervindt.

En tenslotte is er het punt, in hoeverre een toerist geïnteresseerd is in de mensen en hun cultuur op een zekere bestemming. Als men met vakantie naar Rome gaat, dan nemen we aan, dat er een zekere interesse bestaat in de Italiaanse geschiedenis en cultuur; bij andere bestemmingen ligt dat niet zo duidelijk. Hoeveel mensen, die naar de stranden van Turkije trekken, doen dat door hun interesse in de Turkse mensen en hun cultuur? Cultuur is één zaak, een sociopolitieke is weer een andere. Bewust een deel van een vakantie besteden aan de hulp of steun aan armere delen van een bevolking op een bestemming zou hier een voorbeeld kunnen zijn, als ook de selectie van de bestemming zelf al ten behoeve van bijvoorbeeld het “pro-poor tourism”.

Tot un toe is er getoond, wat voor lange reeks beslissingen een toerist moet nemen, voordat hij tot zijn vakantie keuze komt; daarnaast is aangegeven, dat er grofweg twee extremen onder de toeristen zijn – de egocentrische en de idealistische – en dat uiteraard de meeste toeristen op deze schaal ergens er tussen in zitten. De keuzes waren gebaseerd op informatie, waarvan er dus verschillende soorten bestaan binnen het kader van het toerisme.

Wanneer de beslissing van de toerist eenmaal genomen is, moet men beseffen, dat wat duurzaamheid betreft er nog vele andere acteurs bezig zijn. Wat ons hier interesseert is, wat de Belbronnen op dit punt doen, ongeacht de instelling, verwachting of argumentatie van de toerist. En als de toerist bij zijn keuze duurzaamheids principes meeneemt, in hoeverre blijkt in de praktijk het beloofde duurzaamheids gedrag van een Belbron of een hotel ook waar te zijn? Natuurlijk houden Belbronnen of toeristische infrastructuren zich bezig met duurzame ontwikkeling ongeacht of de toerist daarom vraagt of niet: duurzaamheid is een zaak die ons allen aangaaat. Hoe ligt precies de zaak van de toepassing van duurzaamheids principes in het toerisme?

» Deze website is niet commercieel en genereert geen inkomsten; daarom wordt het op prijs gesteld, wanneer diegenen die de inhoud ervan actief gebruiken een vrijwillige donatie maken – klein en symbolisch als die ook mag zijn – door op de DONATE toets te drukken (Paypal systeem) onderaan deze pagina «

Alle rechten voorbehouden. De gehele of gedeeltelijke reproductie is verboden zonder de toestemming van Marinus C. Gisolf en zonder bronvermelding

2 Responses to “De beslissing”

  1. Beste heer Gisolf,

    Op dit moment ben ik druk bezig met het schrijven van mijn scriptie. Deze gaat over de bestemmingswensen en behoeften van de reizigers. Daarbij is de besluitvorming natuurlijk belangrijk. Ik heb de algemene theorie al beschreven, maar de theorie die u beschreven heeft geeft op sommige punten net iets meer uitleg. Mijn scriptie is onder embargo en zal daarom alleen door mijn school en afstudeerbedrijf gelezen worden. Ik hoop dat ik wat stukjes mag gebruiken. Ik zal dit natuurlijk niet direct overnemen, met het schrijven in mijn eigen woorden als toelichting op mijn theorie.

    Met vriendelijke groet,
    Naomi Moerenhout

    • Beste Naomi,
      Mijn exucses voor de late reactie – de mail is ergens tussen de spam terecht gekomen. Natuurlijk kun je mijn artikelen gebruiken zolang de bron er maar bij vermeld is. Tegen de tijd dat de scriptie af is, zou ik het leuk vinden een copietje te kunnen lezen!
      Groeten uit Costa Rica,
      marinus

Geef een reactie


8 − 5 =